Nhasi, tinovimba nemagetsi kweanenge ese ehupenyu hwedu hwezuva nezuva. Izvi zvinomutsa mubvunzo wokuti: Taizova takagadzirira kurarama noupenyu here kudai dutu rezuva raizorova Pasi? Mhinduro ndeyokuti zvingava zvakaoma, pasina kupokana. Zvisinei, rombo rakanaka, Hapana chinoratidza kuti zvakadai zvichaitika munguva pfupi iri kutevera.. Zvisineyi neizvi, mutungamiri weAmerica, VaBarack Obama, vatanga kuita matanho ekudzivirira kuchengetedza zvivakwa zvakakosha zvenyika kubva kumamiriro ekunze emuchadenga, pamwe nezvinokonzeresa madutu ezuva.
Sei zvakakosha kuteerera kune madutu ezuva?
Chii chaizoitika kana dutu rezuva richirova Pasi? Nyika yakakomberedzwa nemagnetic field, inozivikanwa se Magineti epasi kana geomagnetic field, iyo inoshanda sechidziviriro chekudzivirira pamhedzisiro ye solar particles. Munda uyu unoshanduka nekufamba kwenguva nekuda kwekufamba kwesimbi yakanyungudutswa mukatikati meNyika. Shanduko yakadai inoita kuti geomagnetic north pole ifambe zvishoma nezvishoma, chiitiko chinoitika mumazana ezviuru zvemakore, pasina kukanganisa macompass edu.
Asi zvakadini neZuva? Mambo wedu nyeredzi anopa chiedza, kupisa, uye chinoshamisa chitarisiko chechisikigo: zviedza zvekuchamhembe. Zvisinei, nguva nenguva zvinoitika dutu rezuva, izvo zvinoputika mumhepo yezuva zvinoburitsa huwandu hukuru hwezvimedu zvine simba izvo kudyidzana neMagineti ePasi kunogona kuve nemhedzisiro yakakura. Kunyange zvazvo zvisingagoni kudziviswa, zvinogoneka kufanotaura zviitiko izvi, izvo zvinobvumira matanho kutorwa kuderedza mhedzisiro yavo yakaipa paNyika. Kuti udzidze zvakawanda nezvezviitiko izvi, unogona kushanyira peji nezve dutu rezuva, iyo inotsanangura kushanda kwayo.
Mhedzisiro yemadutu ezuva pane tekinoroji
Kana dutu rezuva rikaitika, rinogona kukanganisa vose kutaurirana kwemagetsi uye global positioning systems (GPS). Internet, telephony, magetsi network uye mamwe masisitimu emagetsi anogona kusangana nekukanganisa kukuru. Mamiriro acho akawedzera kuomeswa nekuti muna 1859, panguva yeinonzi "Carrington Chiitiko," chakaitika pamberi pezera redhijitari, kukanganisa kwakanyanya kune telegraph network kwakashumwa, zvichiratidza kuti kukanganisa kwechiitiko chezuva kunogona kukuvadza, kunyangwe pasina tekinoroji yemazuva ano. Mazuvano, njodzi dzakawandisa, kunyanya kana uchitarisa kuwedzera kushanda kwezuva.
Kudai chiitiko chezuva chakafanana chaizoitika nhasi, migumisiro yacho yaizova inokuvadza zvikuru. Madutu ezuva anogona kukanganisa magetsi magetsi, zvichikonzera kudzimwa kwemagetsi, uye pamasetiraiti, izvo zvinogona kukanganisa kutaurirana nekufambisa mabasa. Kuti udzidze kuti madutu ezuva akagadzira sei munguva pfupi yapfuura, unogona kuverenga nezve dutu rine simba rezuva raMay 2024, iyo yakaratidza kuipa kwayo paruzivo rwemichina uye kukanganisa kwayo munharaunda.
Kurongeka uye kufanotaura kwemadutu ezuva
Kurongedza kusimba kwemadutu ezuva, NOAA inoshandisa chikero chinozivikanwa se G chiyero che geomagnetic dutu. Ichi chikero chinoenda kubva kuG1 (yakaderera) kuenda kuG5 (yepamusoro). Chiitiko cheG1 chinogona kukonzera auroras inooneka pahupamhi hwepamusoro, nepo chiitiko cheG5 chinogona kukonzera kukuvadzwa kwakanyanya kumagetsi emagetsi uye masisitimu ekufambisa. Muenzaniso wenguva pfupi yapfuura wedutu guru rezuva wakaitika muna Chivabvu 10, 2024, apo NOAA yakashuma dutu rezuva rakasvika padanho reG5, richikanganisa masevhisi akasiyana-siyana ekufambisa mashoko uye kukonzera aurora dzinooneka munzvimbo dzisina kujairika, senge kuSpain. Kuti uwane rumwe ruzivo nezve kukanganisa kwezviitiko izvi, shanyira peji nezve geomagnetic dutu, iyo inorondedzera migumisiro yayo.
Migumisiro yemadutu ezuva
Migumisiro inogona kuitika panguva uye shure kwemhepo yezuva zvinosanganisira:
- Migumisiro pa radio communications, inokanganisa ndege nengarava zvinoenderana nezviratidzo izvi.
- Kuvhiringwa muzvirongwa zve GPS, izvo zvinogona kukonzera matambudziko nemotokari uye nharembozha navigation.
- Njodzi kune vanoongorora muchadenga, avo vanoratidzirwa kune yakakwirira mwero yemwaranzi panguva yezviitiko izvi. Kuti unzwisise zviri nani radiation mumamiriro ezvinhu aya, unogona kubvunza chinyorwa pa mwaranzi pamusoro pePasi.
- Mwenje yekumaodzanyemba neyemaodzanyemba inokwanisa kucherechedzwa pa latitudes yakaderera pane yamazuva ese, sezvakaitika muzviitiko zvakapfuura zvinogona kuongororwa mu. zviedza zvekuchamhembe muSpain.
Kugadzirira kweSolar Storm
Izvo zvakakosha kuti vese vanhu uye masangano ehurumende vagadzirire kudzikisira mhedzisiro yechiitiko chezuva. Mamwe mazano anosanganisira:
- Gara uchiziva Kuramba uchiziva ziviso dzemamiriro ekunze dzakapihwa nemasangano akaita seNOAA kunogona kukubatsira kutarisira madutu ezuva uye kukanganisa kwaanoita.
- Bvisa midziyo yemagetsi: Munguva yedutu rezuva, zvinokurudzirwa kusunungura zvishandiso zvinonzwa kune simba rekuwedzera kuti uzvidzivirire. Muchirevo chechinyorwa ichi, munhu anogona kuverenga nezvazvo kuti hushoma hwezuva huchaita sei kuNyika uye hukama hwayo nezviitiko izvi.
- Gadzirira zvinhu zve emergency: Chengeta chikafu chisingaori, mvura, uye mishonga yakakosha kana magetsi akadzimwa kwenguva refu. Uyewo funga zvinobvira madutu emuchadenga izvo zvinogona kumuka.
- Kuronga mabasa ekunze: Kana iwe uchida kuona iyo aurora, tsvaga nzvimbo dziri kure nekusvibiswa kwechiedza uye gadzirira kuchinja mamiriro ekunze.
Zvakakosha kuti tese takagadzirira zvinokwanisika solar maximum izvo zvinotarisirwa pakati pa2024 na2026, sezvo zvichigona kuwedzera mukana wekukuvadza madutu ezuva uye kukanganisa kwawo pazvivakwa zvakakosha.
Tsvakurudzo itsva pamusoro pemadutu ezuva
Munguva pfupi yapfuura, boka revaongorori kubva kuSodankylä Geophysical Observatory (SGO) uye University of Oulu kuFinland vakaratidza kuti. Madutu eSolar anokanganisa munharaunda nehukuru hukuru hwekusimba kupfuura zvaifungidzirwa kare. Izvi zvinodaro nekuti shanduko dzemuno munharaunda yemagineti kusvika parizvino yaramba isina kuongororwa. Masayendisiti anopokana kuti denser network yemagnetometers inogona kupa yambiro yedunhu pamusoro pekufamba kwedutu rezuva, nekudaro kufambisa kuchengetedzwa kurinani kwezvivakwa zvakakosha zvinogona kukuvadzwa zvakanyanya, sezvakakurukurwa muzvidzidzo zvenguva pfupi yapfuura.
Ikozvino network yemagnetometers iri kushomeka zvakanyanya, kunyanya munzvimbo dzepolar. Izvi zvinogona kukonzera kusatarisirwa kwemagineti emunharaunda, kudzikamisa kugona kwekupindura kune zviitiko zvakanyanya. Kuti unzwisise zviri nani kuti izvi zviitiko zvinogadzirwa sei, unogona zvakare kubvunza chinyorwa pa mhepo yezuva.
Kubva pakatanga kutenderera kwezuva makumi maviri neshanu muna 25, kuwedzera kukuru kwekuita kwezuva kwakaonekwa. NOAA's Space Weather Prediction Center inofungidzira izvozvo solar maximum zvichaitika pakati pekupera kwa2024 uye kutanga kwa2026. Zvidzidzo zvenguva pfupi yapfuura zvinoratidza kuti izvi zvinogona kuwedzera mukana wezvakanyanya kukanganisa paNyika kubva kumadutu ezuva nekuda kwekuwedzera kwezvikamu zvine simba zvinobudiswa, zvichiratidza kukosha kwekutsvakurudza. cannibalistic solar dutu uye kukanganisa kwayo pane tekinoroji yedu.
Kuziva kugona kweZuva kuburitsa madutu anokuvadza ezuva, zvakakosha kuti nharaunda yesainzi irambe ichitsvaga nekutarisa zviitiko zvezuva. Zvirongwa zvakaita se Geospatial Dynamics Constellation Chikwata cheNASA chinotsvaga kuona uye kuyera kukanganisa kwemadutu aya pamhepo yePasi. Izvi zvinobvumira masayendisiti kuti anzwisise zviri nani kuti nzvimbo yemamiriro ekunze inopesvedzera sei hupenyu hwezuva nezuva uye yakakosha zvivakwa, uye kubatsira kubata zviitiko senge .
