Iyo Ekman spiral ndechimwe chezviitiko zvinonakidza zvinoitika mumakungwa edu uye izvo zvinowanzoenda zvisingaonekwe. Yakatsanangurwa neSweden munyori wegungwa Vagn Walfrid Ekman mushure mekuona maitiro ekuda kuziva emhepo dzemugungwa pasi pesimba remhepo. Ichi chiitiko chinomiririra kusangana kwakaoma pakati pemasimba ezvisikwa, izvo zvinokwanisa kutsausa mvura mukufamba kwemhepo, ichinyanya kutaurwa munzvimbo dzakadzika dzegungwa.
Nepo pfungwa yekuti mhepo inogona kukanganisa mafungu egungwa ichiita seyakapusa, iyo Ekman spiral inowedzera nhanho yekuomarara nekuratidza kuti pesvedzero iyi inopararira sei pasi kuburikidza nezvikamu zvakasiyana mumvura. Mhedzisiro iyi haina kukosha chete pakunzwisisa kushanduka kwegungwa, asi zvakare zvakakosha zvinorehwa nemamiriro ekunze, kugoverwa kwezvokudya uye mamwe maitiro eecology.
Chii chinonzi Ekman spiral?
Iyo Ekman spiral imodhi inotsanangura mafambiro emvura yemugungwa mukupindura mhepo, asi paine imwe kutsauka nekuda kwemhepo. Coriolis effect. Iyo yekupedzisira isimba rinobva mukutenderera kwePasi, iro kuchamhembe kwehemisphere inotsausa mafambiro kurudyi uye kumaodzanyemba kwehemisphere kuruboshwe. Sezvo mhepo ichishandisa simba pamusoro pegungwa, mvura inotanga kufamba ichienda kune mhepo, asi sezvo simba iri rinoendeswa kune pasi pemvura, kufamba kunoitikawo. kutsauka kwekona.
Basa reCoriolis effect
Iyo Coriolis mhedzisiro ndiyo inonyanya kukonzera kutsauka kwekufamba kwemvura. Kuchamhembe kwehemisphere, mafungu anotsauka achienda kurudyi, nepo kumaodzanyemba kwehemisphere, anotsauka achienda kuruboshwe. Chiitiko ichi chinoitika nekuti kutenderera kweNyika kunounza simba rinoonekwa rinokanganisa zvinhu zvinofamba. Naizvozvo, kana mhepo ichivhuvhuta pamusoro pegungwa, haingobudisi chete horizontal kufamba kwemvura, asi zvakare inogadzira spiral deflection apo munhu anodzika zvakadzama.
Ekman spiral dynamics
Simba reEkman spiral rinoratidzwa nehelical pattern. Muchikamu chepamusoro chegungwa, mvura inofamba ichienda pedyo nemhepo, asi ine a kona shoma nekuda kweiyo Coriolis mhedzisiro. Iwo epasi akaturikidzana anofambawo, asi achiwedzera kukura makona maererano nekwaanotanga kunanga kwemhepo, uye nekuderera kunofambira mberi kwemhepo. kumhanya. Sezvatinofamba kubva pamusoro, kufamba kwemvura kunoumba muenzaniso unoyeuchidza wemhepo, uye pakupedzisira simba remhepo rinonyangarika zvachose pakadzika hukuru.
Mamiriro ekudzidzira
Izvo zvakakosha kuti uzive kuti classical Ekman spiral modhi haina kucherechedzwa mumamiriro ese. Semuenzaniso, chiitiko ichi chinonyanya kuoneka munzvimbo dziri pasi peaizi yegungwa, uko pasina masaisai epamusoro anokanganisa mafambiro. Mugungwa rakashama, mhirizhonga uye masaisai zvinowanzovhiringidza kuumbwa kwe spiral pattern. Uyezve, kudzika kunosvika pakutenderera uku kunokonzerwa nehurefu hwezuva rependulum, inova nguva inodiwa kuti Coriolis masimba zvinokanganisa zvachose chikamu chinofamba.
Kukosha muOceanography
Iyo Ekman spiral haisi yekukosha kwedzidziso chete, asi yakakosha kune akati wandei maitiro egungwa. Semuenzaniso, inoenderana ne Ekman transport, iyo inotsanangura mafambiro emvura pamusoro pemhepo pazvikero zvakakura. Iyi yekufambisa inoita basa rakakosha mu kubuda kwechikafu munzvimbo dziri mumhenderekedzo yegungwa, kusimudzira zvipenyu zvegungwa zvakapfuma mukusiyana-siyana kwezvinhu zvipenyu. Kuti uongorore zvakadzika mune chaiwo maficha egungwa ane hukama nechiitiko ichi, unogona kubvunza rumwe ruzivo nezve. chidzidzo cheoceanography uye hukama hwayo neEkman spiral.
Mienzaniso inogumira
Kunyangwe iyo Ekman spiral iri modhi ine simba, ine painogumira. Iyo haifungi nezvekusiyana kwe density uye tembiricha izvo zvinogona kukanganisa mafungu. Pamusoro pezvo, sezvatotaurwa, masaisai uye kusanganiswa kusinganzwisisike kunogona kukanganisa maitiro munzvimbo dzakavhurika dzegungwa.
Zvichangoburwa zvikumbiro uye zvidzidzo
Mumakore achangopfuura, nekufambira mberi kwehunyanzvi, masayendisiti akakwanisa kudzidza Ekman spiral zvakadzama. Mathematics modhi uye kuenzanisa kwekombuta kwakaita kuti zvikwanise kuongorora kugadzikana kwayo pamberi pezvinhu zvakadai pamusoro masaisai. Saizvozvowo, tsvakiridzo iri kuitwa kuti inzwisise zviri nani pesvedzero yayo pazvinhu zvepasi rose senge kuchinja kwemamiriro ekunze uye kupararira kwekupisa mumakungwa. Kana iwe uchida kuongorora zvakawanda pamusoro pekuti mafashamu aya anokanganisa sei mamiriro ekunze epasi rose, tinokurudzira kubvunza nyanzvi mune zvekushandisa mhepo zhinji uye kudyidzana kwadzo nemhepo dzemugungwa.
Iyo Ekman spiral inotiyeuchidza nezvekuoma kunoshamisa uye kunaka kwemaitiro echisikigo mumakungwa. Kubva pakuwanikwa kwayo nevacherechedzi vepayona vakaita saFridtjof Nansen kusvika kutsvagiridzo yemazuva ano, chiitiko ichi chinoramba chiri musoro unofarirwa zvikuru neoceanography. Kuzvinzwisisa zvakakwana hakungotibatsiri chete kuburitsa zvakavanzika zvemakungwa, asiwo kufanotaura uye kudzikisira kukanganisa kwekushanduka kwemamiriro ekunze nemamwe matambudziko ezvakatipoteredza.