Gomo reEverest rine musiyano wokuva gomo rakareba kudarika mamwe ose panyika. Munguva ichangopfuura, boka remasayendisiti rakaona kuti iyi nhamba yepamusorosoro ichiri kukura.
Muchinyorwa chino tichakuudza izvo geological uye mamiriro ekunze zvinoreva chokwadi ichocho Gomo Everest hairegi kukura.
Ndeapi maitiro eGomo Enderest?
Chidzidzo chazvino chinosanganisira vaongorori vanobva kuyunivhesiti College London London pakati pe15 ne50 metres mumakore ekupedzisira e90.000 semugumisiro wesimba rerwizi rwekare rwuri pedyo zvakanyanya.
Mount Everest inzvimbo yepamusoro iri mukati memakomo eHimalaya muAsia. Inoshanda semuganho wechisikigo pakati peNepal neTibet, inova dunhu rinozvitonga reChina. Kwemakumi emakore, sangano iri rakavengwa nevagari vechigari vakapoteredzwa, vachipa mazita akasiyana siyana anofungidzirwa kuti, sezvakacherechedzwa muhwindo reBritannica. Nepalese inoidaidza kuti Sagarmatha, zvinoreva kuti "huma yekudenga," nguva yeTibetan vachidana kuti Chomolungma, zvinoreva kuti "amai vezvakasikwa."
Gomo Everest haina kumira kukura
Gomo reEverest, iro rakareba mamita 8.849 pamusoro pegungwa, rine musiyano wegomo rakareba kupfuura mamwe ose panyika. Vanyori vechidzidzo chazvino chidzidzo chinoti Everest "yakakwirira kusimuka kweiyo makomo," yakapihwa iyo imwe misoro mitatu yepamusoro (K2, Kangchchchchge naLhotse) Vanoparadzaniswa chete neanenge 120 metres. Pane kudaro, Everest inodarika hurefu hwepamusoro-soro inotevera muHimalaya nemamita 250.
Adam Smith, muongorori paUniversity College London uye munyori weongororo ichangoburwa, akaudza Live Science kuti: "Izvi zvinogona kuratidza kuti chimwe chinhu chakakosha chiri kuitika."
Zviwanikwa zvakanyorwa naSmith nevalabati vake vanoratidza kuti Gomo reEverest vari kusangana negore rinokura kwemamita nemashanu, chiyero chinopfuura chakafanotaurwa chinowana huwandu hwenzvimbo yemakomo. Kuti tiongorore zvikonzero kumashure uku kukura kwakakurumidza, boka rekutsvagisa rakatarisa kuti rione kana dzivirungu dzenyika dzeHimalaya dziri kukurudzira chiitiko.
Zvikonzero zvekuwedzera kweEverest
Muchidzidzo chakaburitswa gorge guru.
Parizvino, Arun River, iri anenge 75 makiromita kubva Everest, yakabatanidzwa murukova rwakafara rweKosi. Mumireniyumu yacho, yakatakura mamiriyoni ematani etsvina, ichiveza nounyanzvi goronga racho mumhenderekedzo dzaro.
Muchidzidzo ichi, boka rekutsvagisa rakashandisa mamodheru enhamba kudzokorora shanduko yebudiriro yeRwizi rweKosi, rwunoyerera nemuChina, Nepal neIndia. Mushure meizvozvo, vakaita kuenzanisa neyaivepo topographic data.
Vatsvakurudzi vakagumisa kuti nzira yeRwizi rweKosi "yakazotora" Rwizi rweArun, chiitiko chinozivikanwa semvura yepiracy. Izvi zvakakonzera kumwe kukukurwa kwerwizi, izvo zvakakonzera kuumbwa kweArun Gorge.
Nekuda kweizvozvo, kudzikiswa kwehuwandu hwenyika hweRwizi rweArun kwakasimudza Everest, zvichikonzera kukura kwepagore kwemamirimita maviri egomo. Maererano nevatsvakurudzi, mukati memakore ekupedzisira e2, mushure mekubatanidzwa kweArun neKosi, Iyi peak yakakurumbira yakawana kuwedzera kwehurefu hunosvika pakati pe15 ne50 metres.
Everest Anomaly
"Mount Everest igomo rinoshamisa, rakapfuma mungano uye ngano, uye rinoramba richikura. Maererano netsvakurudzo yedu, kudzika kwerwizi rwuri pedyo kunoguma nekurasikirwa nezvinhu, zvichiita kuti gomo rirambe richikwira,” Smith akadaro mukutaura.
Dr. Jin-Gen Dai, mumwe mutsvakurudzi wepaChina University of Geosciences uye mumwe munyori weongororo yacho, akati “nzvimbo yeEverest ine rwizi runonakidza. “Rwizi rweArun runoyerera kumabvazuva pakakwirira nomumupata wakati sandara rusati rwangoerekana rwatendeukira kumaodzanyemba, ruchiva Rwizi rweKosi sezvarunodzika uye ruchikwira. "Ichi chimiro chepamusoro, chinoratidza mamiriro asina kugadzikana, angangove ane chekuita nekureba kweEverest," akadaro.
Vatsvakurudzi vanotaura izvozvo Kureba kwakasarudzika kweEverest mukati mechikamu chemakomo ayo kunogonawo kuverengerwa kune chiitiko chinonzi isostatic rebound.
Kana chiitiko ichi chikaitika, chikamu chePasi pasi chakarasikirwa nehukuru chinokotama uye chinobva chaita se "chayangarara" kumusoro. Chiitiko ichi chinoitika nekuti uwandu hwemvura hunoita dzvinyiriro inodarika simba rinokwevera pasi rinodzika mushure mekurasikirwa nehukuru. Kunyangwe izvi zvichikura zvishoma nezvishoma pamwero wemamirimita mashoma pagore, zvinogona kukonzera shanduko yakakosha yepasi pePasi mushure mekufamba kwenguva yakati wandei.
Everest harisi iro roga gomo rakasangana nekusimudzwa. Nzvimbo dzepamusoro dzakavakidzana dzakaita seLhotse neMakalu dzakakanganiswawo nechiitiko ichi.
Boka revatsvagiri rinoratidza kuti IsOstatic Rebeund ine mukana wekusimudza kukwirira kwemapepa aya kwakaenzana neiyo yegomo refu pasi rose. Nekudaro, nekuda kwekuswedera kwayo kuRwizi rweArun, iyo Makalu yaizosangana nekuwedzera kwakakosha kureba.
Mount Eveest uye makomo akapoterera ari kusangana nekukura nekuda kwekutsvagira zvisikwa, izvo zvinovasimudza pachiyero chinopfuura mwero wekukatyamara. Nekushandisa GPS zviridzwa, zvinogona kutsanangurwa kuti Uku kukura kunoitika paanenge mamilimita maviri pagore., uye kunzwisiswa kwemaitiro epasi kwakagadziridzwa zvakanyanya.
Shanduko dzakaitwa neEverest dzinoratidza kusimba kwenzvimbo yePasi. Kukwirira kweGomo reEverest kunowedzerwa nekudyidzana kuri pakati pekukukurwa kwemvura kubva kuRwizi rweArun uye kukwira kumusoro kwejasi rePasi, izvo zvinorisimudzira kusvika pakakwirira kupfuura zvaraizosvika.
Ndinovimba kuti neruzivo urwu unogona kudzidza zvakawanda nezve zvikonzero nei Everest isingaregi kukura.