Pachitsuwa cheHawaii, the Kuputika kweKilauea, inozivikanwa nekuita kwayo nguva dzose uye inoshamisa, yakapa chiitiko chitsva chinoputika chatora kufarira kwete kwevagari chete, asiwo kwenyanzvi dze geology kubva pasirese. Munguva yemangwanani e April 22, kuputika kune simba kwakarekodhwa mugomba regomo rinoputika, kumwe kwokunyanyoongororwa nokudzidzwa zvikuru muPacific.
Chiitiko ichi, icho chinowedzera kune rurefu rwezviitiko zvekuputika kwemakomo kuKilauea, chakanyanya kuratidzwa ne kureba kwakasvikwa nejeti dzemabota: Vakapfuura 200 metres munzvimbo yekumaodzanyemba kwegomba, kuratidza simba remukati rinoratidza hofori iyi yemusikirwo. Aya marudzi eepisodhi haangonakidze chete kumifananidzo yavo, asi zvakare inyaya yekuongororwa nekuda kwekukoshera kwavo kuongororwa kwegomo rinoputika uye njodzi dzakabatana munharaunda.
Nharaunda yesainzi, pamwe nevagari vechitsuwa ichi, vari kunyatso tarisisa zviri kuitika, sezvo Hawaii ine ruzivo nekuputika kwemakomo kwakashandura zvakanyanya nharaunda uye hupenyu hwezuva nezuva.
Tsanangudzo yechiitiko uye ukuru hwechiitiko muKuuea kuputika
Maererano nemishumo yakapihwa ne Hawaii Volcano Observatory, kutsamira kwe United States Geological Survey (USGS), chikamu chinoputika chakanyorwa senhamba 18 mukati memazuva ano, iyo yakatanga pakupedzisira April 16. Kunyanya, iwo makamera ekutarisa akaiswa akatenderedza crater akapa mhenyu mifananidzo yaikwanisika kuona. zvinopenya zvinobuda uye makoramu ezvakanyungudutswa ichibuda kubva kunzvimbo dzinoverengeka, ichisvika kugomba rezasi kuti ipfuure yambotaurwa 200 metres pakureba uye nechekuchamhembe inodarika 50 metres.
Kuputika kwakaitika mambakwedza, apo fungidziro yeincandescent lava yainyanya kuoneka uye inoshamisa. The akaburitsa mirwi yemagasi nemadota Ivo vakaonekwawo makiromita akati wandei kubva kune epicenter, izvo zvakonzera kuwedzera kutariswa kwemhando yemhepo uye zvinogona kuitika zvehutano kune vagari vepedyo.
El seismic uye thermal monitoring system Yakaiswa mushure mekuputika kwekare, zvakatibvumira kutarisira imwe nhanho yechiitiko, tichifunga kuti mumazuva apfuura zvishoma seismic swarms uye kuwedzera kwemukati kudzvinyirira kwegomo kwakaonekwa.
Zviremera zvemunharaunda nezvikwata zvesainzi zvinosimbirira kuti, parizvino, hapana mirairo yekubuda yakapihwa, kunyange zvazvo kugara kuchiongororwa kuchichengetedzwa nokuda kwekuchinja kupi nokupi kukuru muzviitiko zvegomo rinoputika. Zvakaitika kare pachitsuwa zvinoreva kuti chero zviratidzo zvekuwedzera basa zvinofanirwa kurapwa nekuchenjerera kukuru.
2018 Chirevo uye Volcanic Hazard Kugadzirira muHawaii
Vazhinji vekuHawaii vachiri kurangarira nekumwe kutya kuputika kukuru kwe2018, Kilauea paakaparadza misha yakawanda uye akamanikidza mazana evanhu kusiya misha yavo. Chiitiko ichocho, icho chakapiswa mundangariro dzakabatana, chakatungamira mukusimbiswa kwemanetiweki e seismic kutarisa uye kuvandudzwa kwekutanga yambiro masisitimu.
Kubva ipapo, kuendeswa kwevarindi vekuchengetedza uye masayendisiti kwave kuenderera mberi. Zvidzidzo zvakadzidzwa zvakakurudzira kugadzirwa kweimwe yepamusoro-soro yekutarisa network, ine masensa ekuramba achiyera iyo kudzvinyirirwa kwemukati, gaseous emissions (yakadai sesulfur dioxide) uye kupisa kwepamusoro munzvimbo dzakatenderedza crater.
Muchikamu chechangobva kuitika, mushure mekutanga kwemhepo itsva yekuputika kubva muna Kubvumbi 16, zvakaonekwa shanduko mukuita seismic uye kusiyana-siyana kwekugadzirisa gasi, izvo zvakaita kuti zvikwanisike kutarisira kusvika kunogona kuitika kwechikamu chitsva chekuputika. The kuputika kwakanyorwa musi waApril 22 Zvinoturikirwa sekuedza kwegomo rinoputika kusunungura dzvinyiriro yakanga yadzika mukati maro.
Sainzi zvinoreva uye kukosha kweKilauea mukutsvaga kwe geological
El Kuputika kweKilauea Iyo inopfuura kutyisidzira kwenzvimbo: irabhoritari yechokwadi yechisikigo yekudzidza maitiro anoumba goko rePasi munzvimbo dzinoputika. Muzana remakore rapfuura, masayendisiti akakwanisa kunyora zvinopfuura makumi mana ekuputika, imwe neimwe inopa ruzivo rwakakosha pamusoro pesimba remukati rechitsuwa uye kuwirirana pakati pemagma nepamusoro.
Mhedzisiro yekuitika kwegomo rinoputika muHawaii inodarika nekungoshanduka kwenzvimbo. Zvikamu izvi zvakaita kuti tinzwisise kuumbwa kwenyika itsva uye kuti zvisikwa zvinopora sei, nekufamba kwenguva, kubva muzviitiko zvakanyanyisa. Kune nyanzvi dzeUSGS, Kilauea inomiririra chidzidzo chakakosha chekunzwisisa zviri nani mamwe makomo anoputika pasi rese.
Kusvikira nhasi, boka revatsvakurudzi rinoramba richitarisa kushanduka kwechiitiko chacho, kutora zviyero kakawanda kuti zvione kuti basa richashanduka sei mumazuva anouya uye kana zviitiko zvitsva zvakafanana kana kuwedzera kwehukuru hwekuputika kunogona kuitika.
Magariro uye zvakatipoteredza kukanganisa kwekuputika: kugara negomo rinoputika risingatarisike
Vagari venzvimbo yeHawaii vakajaira kurarama nenjodzi yekuputika kwegomo, asi kuputika kutsva kwega kwega kunowedzera kunetseka uye matanho ekudzivirira. Kuburitswa kwemadota negasi kunombokanganisa hunhu hwemhepo, ndosaka zviremera zvichikurudzira kudzivirira zviitiko zvekunze munzvimbo dzakatenderedza panguva yekubuda kwepamusoro.
El Kilauea Iyo zvakare injini yehupfumi uye yekushanya yeHawaii, inokwezva zviuru zvevashanyi vanofarira kuona yakasarudzika yakasarudzika chiitiko. Nekudaro, kusimudzira kushanya kunofanirwa kugara kwakaenzana nechengetedzo, saka kupinda munzvimbo dzine njodzi kunowanzo kurambidzwa kana chiitiko chikawedzera.
Iyo yenguva pfupi yezvakatipoteredza kukanganisa inogona kuve yakakura, kunyangwe nekufamba kwenguva, iyo Mabota akatonhodzwa anogadzira ivhu idzva rakaorera uye inofarira kuumbwa kwezvirimwa nemhando dzakagadziridzwa. Zviremera zvezvakatipoteredza zvinoongororawo kukanganiswa kwezvirimwa nemhuka dzeko, zvichinyanya kutarisisa mhuka dziri mungozi yekutsakatika kana kuti dziripo.
Nezve zvivakwa, hapana kukuvadzwa kukuru kwemigwagwa kana zvivakwa kwave kutaurwa, kunyangwe chirongwa chekuitika chiripo kuitira kuti kana bota rikayerera richienda kunzvimbo dzinogara vanhu kana dzakakosha dzechitsuwa.
Remangwana reKilauea: kusagadzikana, kutarisa, uye kugadzirisa
Kuongororwa kweKilauea hakuzorore. Zvirongwa zvekunyevera nebasa rokushandira pamwe revasayendisiti, zviremera, uye voruzhinji zvinobvumira kudavidza kwokukurumidza kuchinjo dzinomwe kamwe mukuitika kwegomo rinoputika. Nekuda kweruzivo rwakaunganidzirwa uye tekinoroji iripo, Hawaii ikozvino ine mhinduro yakakura kwazvo kupfuura makumi emakore apfuura.
Chikamu chega chega, sechakanyorwa muna Kubvumbi 22, chinotariswa zvakanyanya kuti unzwisise zviri nani mapatani egomo rinoputika uye kutarisira zviitiko zvemangwana. Kutsvakurudza kuri kuenderera mberi kuona kana kuputika kwezvino kunogona kuonekwa sechikamu chekukura kukuru kana kuti kusunungurwa kwenguva pfupi kwekumanikidzwa kwemukati.
Kunyange zvazvo kusavimbika kuri muhurongwa hwekuputika kwemakomo, kubatana kwenyika dzese nekugovana data pakati pemarabhoritari nenzvimbo dzekuongorora zvinobvumira nharaunda yesainzi kuti igadzirire zvirinani, kuderedza njodzi uye kupa ruzivo.
El Kilauea Inoramba iri imwe yemakomo anoputika zvakanyanya papasi, pasi pekutariswa kwakasimba kuchengetedza vagari vese veHawaii uye nharaunda yakasikwa uye zvido zvehupfumi zvinoenderana nekugadzikana kwe geological chitsuwa.
Kuputika kwechangobva kuitika zvakare kunoratidza simba rechisikigo muHawaii uye kukosha kwesainzi nekudzivirira mukurarama negomo rinoputika iro, kunyange risingatarisirwi, zvino rinogona kunyatsotariswa uye kutariswa.