Munhau yose, zvitsuwa zvinoputika zvakatarisana netyisidziro yokuputika kwegomo, zvichiita kuti kunzvera makomo azvo kuve chinhu chokutanga nokuda kwokuchengeteka kwevagari vazvo. Tenerife, chimwe chezvitsuwa zvikuru muCanary Islands, yatora nhanho kumberi nekushandisa imwe nzira itsva. volcanic monitoring system iyo inosanganisira seti ye 15 seismographs kunyanya nyanzvi. Iyi sisitimu yakanyatsogadzirirwa kuona kudengenyeka kwenyika kwaimbove kusingazivikanwe, kuwedzera zvakanyanya kugona kwechitsuwa chekuongorora chiitiko chekuputika kwemakomo. Kuti unzwisise zviri nani, unogona kutarisa chinyorwa pa nei makomo anoputika.
Monitoring system uye seismographs muTenerife
Zviteshi zvitsva zvekutarisa zvakaiswa zvine hungwaru pamakona mana eTenerife, zvichiwedzera kuvharika kwavo uye kushanda. Iyi nzira haingotarisiri zviitiko zvekudengenyeka kwenyika, asiwo inopa masayendisiti uye nyanzvi ruzivo rwakakosha kune kuderedza ngozi kuvanhu kana pakaitika kuputika kwemakomo. Aya maitiro ane chekuita nekunzwisisa hukama pakati pekudengenyeka kwenyika uye kuputika.
Iyo sisitimu inorekodha mafambiro epasi pevhu ayo akajairwa seismometers asingagoni kuona. Ichi chi primary, sezvo kudengenyeka kunowanzova kunotangira kuputika kwemakomo. Nekutora zvimwe zvisingaoneki seismic zviratidzo, nyanzvi dzinotarisirwa kuva nenguva yekupindura nekukurumidza mumamiriro ezvinhu ekukurumidzira. Kuitwa kwe a yemhando yekuongorora system kuwedzera kukuru mune ino mamiriro.
Pamusoro pezvo, chirongwa ichi chinomiririra kuedza kune chikamu che Institute of Technology uye Renewable Energy (ITER), vachitungamirirwa nenyanzvi yezvekuputika kwemakomo Nemesio Pérez. Chikwata ichi chakabatanidza Luca D'Auria, nyanzvi yakaita basa rinokosha pakuongorora Vesuvius, inozivikanwa kuva rimwe remakomo ane ngozi zvikuru pasi rose nekuda kwenzvimbo yaro munzvimbo ine vanhu vakawanda. Kuti uwane rumwe ruzivo nezve makomo anoputika ane ngozi, bvunza Phlegraean Minda.
Kugadziriswa kwedata uye tekinoroji yepamusoro
Kuti uwedzere kuongororwa kwedata rakaunganidzwa ne seismographs, iyo Teide Supercomputer, iyo iri panzvimbo yeITER. Iyi komputa ine simba ine simba rekugadzirisa data nekumhanya kukuru, ichibvumira kuongororwa-nguva chaiyo yeruzivo. Sekureva kwaManuel Cendagorta, maneja director weITER, "seismometers ine GPS system uye inowiriraniswa kuderedza kukanganisa, zvichiratidza mutsauko wemamilliseconds pakati pawo."
Tenerife inorondedzerwa sechitsuwa chekuputika kwemakomo uko kuderera-kusimba kweseismic chiitiko chakajairika. Nekudaro, zvave zvichifungidzirwa kuti kudengenyeka kwenyika kukuru kwe6 kana kupfuura kunogona kuitika, izvo zvinoratidzira kukosha kwekuve ne yepamusoro-soro yekuongorora system kudzivirira kuputika uye kugadzirisa zvinobudirira chero kutyisidzira. Kuti uongorore zvakadzama mumusoro wenyaya, unogona kuverenga nezve.
Kuedza uku kunogona zvakare kubatanidzwa nekunzwisisa kwakazara kwe kuda kuziva nezvemakomo anoputika, izvo zvinotibatsira kunzwisisa kuoma kwezvinhu izvi zvakasikwa uye kuongorora kwavo.
Kukanganisa kwekudengenyeka kwenyika uye kuputika
Kuputika kwemakomo kunogona kukonzera huwandu hwezviitiko zvine njodzi, kusanganisira bota rinoyerera, pyroclastic flows, ash fall, lahars, uye magasi ane chepfu, izvo zvose zvinomiririra njodzi huru kune vanhu. Haisi chete shanduko mukuita seismic zviratidzo zvechiitiko chinogona kuputika, asi zvimwe zvinhu, senge pasi deformation uye thermal anomalies, zvinotambawo mabasa akakosha. Iwe unogona kudzidza zvakawanda nezve kutyisidzira uku mukuongorora kwe makomo anoputika muUnited States.
Kubva kare, zvakaratidzwa kuti makomo anoputika anogona kuratidza zviratidzo zvekushanda kwemakore asati aputika. Iyi nguva inozivikanwa se dambudziko rekuputika kwemakomo uye yakakosha pakuronga kwekubuda uye kutungamira kwekukurumidzira. Nekuona zviratidzo izvi nekukurumidza, matanho ekudzivirira uye kugadzirira anogona kuitwa anogona kuponesa hupenyu uye kuderedza kukuvadzwa kwemidziyo. Kuongorora matambudziko aya kwakakosha kune hurongwa hunoshanda.
Kunzwisisa kurinani kwemaitiro aya kunogona kuve kwakakosha pakuongorora kuputika kwegomo muTenerife, izvo zvakare zvine chekuita nekudzidza makomo anoputika, iyo inogona kupa kuenzanisa kunobatsira.
Kukosha kwedzidzo uye kuparidzira
Chinhu chakakosha mukutonga kwenjodzi yekuputika kwemakomo ndeye dzidzo yehuwandu hwevanhu. Nharaunda dzinofanira kuziva nezvenzvimbo yegomo rinoputika mavari, nhoroondo yezvarinoita, uye nzira dzekupindura panjodzi ingangoitika. Zviremera zvine basa rekuita kuti veruzhinji vazive nezve njodzi uye matanho anodiwa ekuzvidzivirira, vachiona kuti munhu wese akagadzirira kuita chimwe chinhu kana pakaitika kuputika. Dzidzo nezve supervolcanoes inokosha zvakaenzana munyaya iyi.
Zvakakosha kusimbisa kuti basa renharaunda rakakosha. Kuvimba nezviremera uye kuita chiito nokukurumidza munjodzi kunogona kureva musiyano uri pakati poupenyu norufu. Naizvozvo, ndizvo zvakakosha kuti vagari vese vatevedzere kurudziro yezviremera zvenzvimbo uye kugara vachiziviswa kuburikidza nenzira dzepamutemo.
Kuenderera mberi nekutarisa uye kutarisa
Kutariswa kwevolcanic inzira inoenderera inoda kubatanidzwa kwemaitiro akawanda, kusanganisira geology, geophysics, chemistry, uye meteorology. Kuongorora seismic chiitiko uchishandisa seismographs chikamu chimwe chete chea zvimwe zvakaoma hurongwa. Humwe hunyanzvi, hwakadai sekuongorora gasi, kuongorora tembiricha yevhu, uye kushandiswa kwemifananidzo yesatellite, hunofanirwa kushandiswa kuti uwane maonero akakwana emaitiro egomo rinoputika. Aya maitiro ekuwedzera akakosha kune a kunyatsoongorora.
Nekufambira mberi kwetekinoroji, nzira dzekutarisa dzakashanduka, dzichipa data rakawanda uye rakakosha rekufanotaura kwekuputika. Izvi zvinosanganisira kushandiswa kwe sensor network kuyera seismic chiitiko uye geochemical kuongorora maitiro. Kubatanidzwa kweidzi nzira kwakakosha mukugadzira fungidziro dzakavimbika dzinogona kubatsira nzanga yesainzi uye ruzhinji.
Basa rezviremera uye nyanzvi
El National Geographic Institute (IGN) Ndiyo chiremera chine basa rekutarisa uye kutarisa kwechiitiko chekuputika kwemakomo muSpain, kusanganisira Canary Islands. Sangano iri rinosungirwa kuzivisa zviremera zvine chekuita nekuchinja kuri kuitika mugomo rinoputika. Nekudaro, kutaurirana kwakananga nehuwandu hwevanhu kunodzorwa kuburikidza nekuputika kwemakomo, senge PEVOLCA (Special Plan yeCivil Protection uye Emergency Response nekuda kweVolcanic Risk muCanary Islands).
Tekinoroji nyowani dzakawedzera kugona kweaya masangano kuti apindure nekukurumidza uye zvinobudirira kumamiriro ekukurumidzira. Haisi chete yekutarisa kwakasimba, asiwo nezvekutanga maitiro echiito kana zviratidzo zvekuitika kwegomo risina kujairika zvikaonekwa. Kuchengeta ruzivo rwechizvino-zvino kwakakosha pakuchengetedzwa kwenharaunda.
Nharaunda dzinofanirwa kukwanisa kupindura chenjedzo, kubuda kwevanhu, uye mamwe maitiro ekuchengetedza, nguva dzose mukubatana nenyanzvi dzekuputika kwemakomo dzinopa ruzivo rwakakosha kugadzirisa zviitiko izvi.
Maonero eramangwana
Sezvo tekinoroji iri kuramba ichifambira mberi, ndozvinoitawo nzira dzekutarisa kuputika kwegomo. Hutsva mukushandisa zviridzwa, pamwe nechaiyo-nguva yekuongorora data, inovimbisa kuwedzera kuvandudza kugona kwekupindura kune njodzi dzekuputika kwemakomo. Iko kusanganiswa kwe seismic, geochemical, uye kudziya kwekutarisa kuchave kwakakosha kune inoshanda zvakanyanya njodzi yekuputika kwemakomo muTenerife nezvimwe zvitsuwa muCanary Islands.
Kuedza kwekugadzira hurongwa hwakazara hwekutarisa muTenerife haisi nhanho yekumberi mukutonga kwenjodzi yekuputika kwemakomo, asi zvakare inomiririra kuzvipira kwevakuru kuchengetedza vagari vemo. Kuumbwa kwezvikwata zvakasiyana-siyana uye kubatana pakati pemasangano akasiyana-siyana kuchasimbisa simba rekupindura kune ramangwana rekukurumidza, kuve nechokwadi chokuti vanhu vakagadzirira zviri nani kune chero chiitiko.
Kuongororwa kwevolcano uye kutarisa kwakakosha kune kuchengetedzwa kwevanhu. Kuburikidza nehunyanzvi hwepamberi uye nzira yekubatana, Tenerife iri kuenda kune ramangwana rakachengeteka, uko ruzivo nezvechiitiko chekuputika kwemakomo inoshandura kuita zviito zvinoshanda zvinodzivirira hupenyu.