COP29: Musangano wezvekushanduka kwemamiriro ekunze unotanga muBaku wakanangana nekupa mari uye nekukasira kudzivirira dambudziko repasi rose.

  • COP29 muBaku inotarisa pamari yemamiriro ekunze kubatsira nyika dzichiri kusimukira.
  • Pakati pe $1 ne $2,4 trillion pagore inodiwa kurwisa shanduko yemamiriro ekunze.
  • Azerbaijan seguta rinotambira rinoburitsa gakava nekuda kwehupfumi hwayo hwefossil-based.
  • Chirevo cheWMO chinoyambira nezvekukwira kwekushisa kwepasi rose kwe1,5-degree.

Mufananidzo weCOP29 muBaku

Nyika zvakare yaisa tariro yayo pamusangano mutsva wemamiriro ekunze, panguva ino, muBaku, Azerbaijan, uko kwatanga COP29. Chiitiko ichi, icho chichagara kusvika Mbudzi 22, chinovimbisa kuve kiyi yekuisa hwaro hwemhinduro yepasi rose mukushanduka kwemamiriro ekunze. Nekudaro, manzwiro ekusavimbika anopinda munhaurirano dzekutanga, kunyanya nekuda kwekushaikwa kwezvisungo uye kusavapo kwevanhu vakakosha vakaita semutungamiri weUnited States, Joe Biden, nevamwe vatungamiriri vakakosha vakaita saXi Jinping, iyo ine. kwakaunza kutsoropodza uye kusava nechokwadi pamusoro pekubudirira kwemusangano.

Mari yemamiriro ekunze ndiyo, pasina kupokana, musoro mukuru wemusangano uyu. Nyika dzakanyanya kukanganiswa nekushanduka kwemamiriro ekunze, kunyanya nyika dzichiri kusimukira, dzinotarisira kuwana chisungo chakasimba kubva kunyika dzakapfuma kwazvo kuti dzibatsire kurwisa uye kugadzirisa kune zvinoparadza izvo zvave kutotanga kuona munharaunda dzadzo.

Mari, dambudziko rinodiwa

Mufananidzo kubva kumusangano weCOP29

MuBaku, chinangwa ndechekutsanangura huwandu hwemari ichaunganidzwa kubva muna 2025 kuti iwane mari yekuita kurwisa shanduko yemamiriro ekunze. Matanho ekupa mari kugadzirisa dambudziko remamiriro ekunze Chinangwa chiripo, chakatarwa muna 2009, chaive chekuunganidza mabhiriyoni zana emadhora pagore., nhamba iyo, kunyange zvazvo yakashuva panguva iyoyo, haina kusvika kusvika muna 2022, uye chikamu chikuru chemari iyi yakapiwa nenzira yezvikwereti, izvo zvakawedzera chikwereti chenyika dzakawanda dzichiri kusimukira.

Zvazvino zvinodikanwa zvakakwirira zvikuru. Zvinofungidzirwa kuti mari iri pakati pe1 ne2,4 trillion yemadhora pagore ichadiwa kugadzirisa dambudziko remamiriro ekunze panosvika gore ra2030. Nyika dzichiri kusimukira, kunyanya idzo dzakanyanya kutambudzika, dzinosimbirira kuti mari inofanira kubva kunyika idzo dzakambobatsira zvakanyanya mukuburitswa kwegasi rinopisa.

Munyori mukuru weUnited Nations Climate Change area, VaSimon Stiell, vabuda pachena vachiratidza kuti mari yemamiriro ekunze. “Hachisi chiito cherudo, chinodiwa pasi rose”. Pfungwa yemarudzi akapfuma kwazvo anobatsira vanotambura zvakanyanya haisi chiitiko chekururamisira kwemamiriro ekunze chete, asiwo kudyara mukugadzikana kwepasi. Kana tikasakurumidza kuita chimwe chinhu, mamiriro ekunze anonyanyisa achawedzera, achibata munhu wose, pasinei neupfumi kana nzvimbo.

Musangano wakaratidzwa ne geopolitics

COP29: Mufananidzo wemisangano

Kusarudzwa kwa Azerbaijan inobata COP29 yakakonzera kukakavara, kunyanya nokuti nyika "petrostate", ine hupfumi hwayo hunobva pamafuta uye gasi, iyo inoisa mukupesana kwakajeka nekuedza kwekuchinja kune simba rakachena. Zvinopfuura 90% zveAzerbaijan zvinotengeswa kunze kwenyika zvinobva kumafuta emafuta, uye GDP yayo inoenderana ne64% pane izvi zviwanikwa, zvichiita kuti ive imwe yevanonyanya kutengesa gasi munyika.

Pamusoro pezvo, mutungamiri weCOP29, Mukhtar Babayev, aimbova director wekambani yemafuta ehurumende Socar, anga ariwo nyaya yekushoropodzwa. Sarudzo yaBabayev neAzerbaijan kuti vatungamire musangano uyu yakamutsa fungidziro pamusoro pekugona kuita kwemafuta negasi munhaurirano dzemamiriro ekunze.

Ngozi yegore risati ramboitika

Yambiro muCOP29 nekuda kwekudziya

Gwaro richangoburwa nesangano reWorld Meteorological Organisation (WMO) rawedzera chimbichimbi panhaurirano idzi. , uye zvinonyanya kunetsa, gore rino rinogona kunge riri rekutanga umo tembiricha yepasi rose inodarika chipingamupinyi chakakosha che1,5 degrees Celsius, chikumbaridzo icho Chibvumirano cheParis chinoda kudzivirira.

Iyi data yanga iri "yambiro tsvuku" yevatungamiriri venyika uye masangano asiri ehurumende aripo muBaku. Migumisiro yekudziya kwepasi yakatoonekwa nenjodzi dzinongoitika dzoga dzinoparadza semvura zhinji ichangobva kunaya muValencia nedzimwe nzvimbo dzepasi. Simon Stiell akayeuchidza vaivapo kuti "hapana anodzivirirwa nedambudziko iri", uye kuti mamiriro okunze akaipa acharamba achikanganisa nyika dzakapfuma nedzine urombo kana danho rakasimba rikasatorwa.

Ramangwana risina chokwadi

Kusavimbika pamusangano weCOP29

Pasinei nekukurumidzira uye kuipa kwemamiriro ezvinhu, COP29 yanga isina kusawirirana uye kusawirirana. Geopolitical misiyano ichiripo pamatafura enhaurirano. Pasi rose, pane kushushikana pamusoro pebasa iro VaDonald Trump, vachangobva kusarudzwa semutungamiri weUnited States, uye maonero avo anozivikanwa ekusagutsikana nekushanduka kwemamiriro ekunze. Mutemu yake yapfuura, akabvisa United States muchibvumirano cheParis, zvichisiya mukaha wakakura muzvisungo zvekudzikisa hutsi pasi rose.

European Union yakabuda pachena kuti nyaya iyi inotarisirwa kuve pakati penhaurirano uye yadaidzira America haidzokeri shure mukurwisa kushanduka kwemamiriro ekunze. Nyika dzeEurope dzakaisawo patafura nyaya yekuti nyika dzichiri kusimukira dzakaita seChina dzitange kusimbaradza mari yemamiriro ekunze, sezvo kusvika pari zvino ndidzo dziri kuwana mari idzi, zvisinei nekuti dziri kuburitsa mari zhinji pasi rose.

Kusawirirana uku, kwakawedzerwa kukushoropodzwa kweAzerbaijan seyakatambira, zvinoreva kuti tariro inoiswa pakuwana kuwirirana kwakasimba mumazuva anouya. Inoramba ichionekwa kana vatungamiri venyika vachasimuka pachiitiko chacho uye vachakwanisa kusvika pazvibvumirano zvine simba guru mukurwisana nekushanduka kwemamiriro ekunze.

Kuvharwa kweCOP29

Mhedzisiro yekunyungudutsa ice pane tundras uye shanduko yemamiriro ekunze
Nyaya inoenderana:
Kurima Miriwo paAlaska Tundra: Kugadziriswa uye Matambudziko eKuchinja Kwemamiriro ekunze