Munyika yefizikiki kune bazi rinoona nezve kudzidza shanduko dzinogadzirwa nekupisa uye kushanda muhurongwa. Ndezve iyo thermodynamics. Ibazi refizikisi rinoongorora shanduko dzese dziri mhedzisiro yematanho anosanganisira shanduko mumatunhu akasiyana ehutembiricha uye simba padanho remacroscopic. Kuti uongorore zvakadzama munyaya iyi, unogona kubvunza misimboti ye thermodynamics uye zvakare tembiricha unit systems.
Muchikamu chino tiri kukuudza zvese zvaunoda kuti uzive nezve thermodynamics uye nemisimboti ye thermodynamics.
Mhando huru
Kana tikaita ongororo yechinyakare thermodynamics tinoona kuti zvinoenderana nepfungwa ye macroscopic system. Iyi sisitimu haisi chimwe chinhu kunze kwechikamu chemuviri kana wepamoyo huwandu hwakaparadzaniswa nenzvimbo yekunze. Kuti ugone kudzidza zviri nani masystem e thermodynamic, inogara ichifungidzirwa kuti ihwo huremu hwepanyama husingavhiringidzwe nekuchinjana kwesimba neecosystem yekunze.
Mamiriro ezvinhu macroscopic system chii pasi pemamiriro ezvinhu akaenzana zvinotsanangurwa nezvakawanda zvinodaidzwa kuti thermodynamic variables. Isu tinoziva ese akasiyana uye iwo tembiricha, kudzvanywa, vhoriyamu uye kuumbwa kwemakemikari. Zvose izvi zvakasiyana-siyana ndizvo zvinotsanangura masisitimu uye kuenzana kwawo. Iwo manyoro makuru anoshandiswa mumakemikari thermodynamics akasimbiswa nekuda kweiyo yepasirese yakaiswa mubatanidzwa. Nezvikamu izvi unogona kushanda uye kutsanangura zviri nani mutemo we thermodynamics. Mukuwedzera, chidzidzo che chembere inokoshawo munzvimbo iyi.
Zvisinei, pane bazi re thermodynamics risingadzidze kuenzana, asi rinoona nezve kuongorora mathermodynamic maitiro ayo anonyanya kuzivikanwa ne kusave nekwaniso yekuwana mamiriro ekuenzana nenzira yakatsiga. Izvi zvine chekuita nekukosha kwekunzwisisa maitiro e thermodynamic cycles muzvirongwa izvi.
Mitemo
Nheyo dzakashorwa mukati mezana ramakore rechi 19 uye ndizvo izvo Ivo vari pamusoro pekugadzirisa zvese shanduko uye kufambira mberi kwavo. Vanoongororawo kuti mipimo chaiyo ndeipi kuitira kuti vave nemafungiro echokwadi. Iwo maaxiom asingagone kuratidzwa asi asina humbowo kubva pane ruzivo. Yese dzidziso ye thermodynamics yakavakirwa pamisimboti iyi. Tinogona kusiyanisa misimboti mitatu pamwe nemusimboti we zero, unotsanangura tembiricha uye wakajeka mune mamwe misimboti matatu.
Zero mutemo
Ngatitsanangurirei mutemo we zeroth uyu, unova wekutanga une basa rekutsanangura tembiricha iri pachena mune mamwe ese emisimboti. Kana masisitimu maviri achidyidzana uye ari mukupisa kuenzana, anogovana zvimwe zvezvivakwa. Izvi zvinhu zvavanogovana zvinogona kuyerwa uye kupihwa kukosha kwenhamba. Nekuda kweizvozvo, kana masisitimu maviri aya ari mukuenzanisa nechetatu, anove akaenzana uye midziyo inogovaniswa ndeye tembiricha.
Naizvozvo, iyi zero musimboti inongotaura kuti kana Muviri A waive wakaenzana nemuviri B uye uyu B uri mukuenzana kwekupisa nemuviri C, ipapo miviri A naC ichavewo mukuenzana. thermal. Iyi nheyo inobatsira kunzwisisa kuchinjana kwekupisa pakati pemitumbi pakupisa kwakasiyana. Kune avo vanoda kunzwisisa zviri nani mitemo iyi, ndinokurudzira kushanyira peji re mapazi efizikisi.
Kutanga Mutemo weThermodynamics
Kana mutumbi ukaiswa mukusangana nemuviri unotonhora, shanduko inoitika inotungamira kune mamiriro ekuenzanisa. Iyi mamiriro ekuenzana anoenderana nekupisa kwemiviri miviri yakaenzana, sezvo simba rekufambisa richiitika pakati pemuviri unopisa nemuviri unotonhora. Kuti atsanangure chiitiko ichi, masayendisiti akafungidzira kuti chinhu chinopisa chiripo muhuwandu hukuru chaizopinda mumuviri unotonhora. Mvura yaifungidzirwa kuti yaigona kufamba nepakati kuitira kuchinjanisa kupisa.
Iyi nheyo ine basa rekuona kupisa sechimiro chesimba. Haisi chinhu chenyama. Nenzira iyi, zvaigoneka kuratidza kuti kupisa, kunoyerwa mumakoriyori, uye basa, iro rinoyerwa nejoules, rakaenzana. Naizvozvo, nhasi tinoziva izvozvo 1 koriori ingangoita mazana mana ne4,186 joules.
Zvinogona kutaurwa kuti nheyo yekutanga ye thermodynamics ndiyo nheyo yekuchengetedza simba. Huwandu hwesimba mujini yekupisa hunoshandurwa kuita basa uye hapana muchina unogona kugadzira basa rakadaro pasina kushandisa simba. Tinogona kumisikidza iyi yekutanga musimboti se: kusiyanisa kwesimba remukati reyakavharwa thermodynamic system yakaenzana nemusiyano pakati pekupisa kunopihwa kuhurongwa uye basa rinoitwa neakadaro system munharaunda.
Mutemo wechipiri we thermodynamics
Iyi nheyo inosimbisa kuti hazvigoneke kugadzira muchina wecyclic une semhedzisiro yayo chete kuendesa kupisa kubva mumuviri unotonhora kuenda kumuviri unodziya. Tinogona kutaura kuti hazvibviri kuita shanduko iyo mhedzisiro ichava chete iya yekushandura kupisa kwatakatora kubva kune imwechete sosi kuita basa remuchina.
Iyi nheyo ine mhosva yekuramba mukana wekuvapo kwekuzivikanwa kwekusingaperi kwekufamba kwechipiri. Isu tinoziva kuti entropy yehurongwa inoramba yakasarudzika pasina shanduko kana shanduko inodzoreredzwa ikaitika. Isu tinoziva zvakare kuti inowedzera kana shanduko isingadzoreki ikaitika.
Mutemo wechitatu we thermodynamics
Iyi nheyo yekupedzisira yakanyatsoenderana neyechipiri uye inoonekwa semhedzisiro yayo. Iyi nheyo inotaura kuti zero yakakwana haigone kusvikwa nenhamba inogumira yeshanduko. Isu tinoziva kuti zero yakakwana haisi chinhu chinopfuura tembiricha shoma inogona kusvikwa. Muzvikamu Kelvin watinoziva ndi0, asi mumadhigirii Celsius ane kukosha kwe -273.15 madhigirii.
Iyo inosimbisawo kuti entropy kune yakasimba iyo yakanyatso crystalline uye iri pakupisa kwe0 Kelvin yakaenzana ne 0. Izvi zvinoreva kuti hapazovi ne entropy, saka hurongwa hwaizova hwakagadzikana zvachose. Simba rekuburitsa, kushandura uye kutenderera kwezvikamu zvinoriumba hazvizove chinhu pane tembiricha ye0 Kelvin.
Ndinovimba kuti neruzivo urwu unogona kudzidza zvakawanda nezve thermodynamics uye zvakakosha zviga.