Miti mumhoteredzo yezvipenyu ine mabasa akati wandei anokosha, akadai sekutsigira zvisikwa zvipenyu zvose zvinotsamira pazviri uye kupa chikafu. Pamusoro pezvo, zvirimwa zvinoita basa rakakosha pakugadzira okisijeni kuti tinofema kuburikidza nemaitiro e photosynthesis.
Nekudaro, pane chinotonyanya kukosha muhukama pakati pezvinomera nemhoteredzo: pesvedzero yayo inokosha pamamiriro okunze. Zvakakosha kunzwisisa kuti zvinomera zvemudunhu zvingakanganisa sei mamiriro ekunze enzvimbo nepasi rose. Mukuwedzera, zvinomera zvinogona kuva nemigumisiro inoshamisa pane mamiriro okunze nemhuka.
Mamiriro ekunze uye zvinomera
Ongororo yesainzi yakaratidza kuti pane mhinduro dzakasimba pakati pemhepo yemhepo uye zvinomera. Kudyidzana uku kune kukanganisa kunoshamisa pakunaya uye nemwaranzi yezuva. iyo inosvika pamusoro pePasi. Asi izvo, zvidzidzo zvinoratidza kuti zvinomera zvinokonzeresa zvingangoita makumi matatu muzana yemusiyano wekunaya kwemvura uye chiitiko chemwaranzi pamusoro. Izvi zvinoratidza pesvedzero yezvinomera pamamiriro ekunze.
Kunzwisisa kwakadzama kwehukama uhwu hakusi kungonakidza kubva pamaonero ezvidzidzo, asiwo kune zvinoshanda mukuvandudza mamiriro ekunze. Kunzwisisa zvinomera zvemunzvimbo uye zvazvinoita pamamiriro ekunze zvinogona kubatsira kugadzira mhando dzechokwadi dzekufanotaura tembiricha uye kunaya kwemvura, izvo zvakakosha pakuchengetedza goho rekurima, kuchengetedzwa kwechikafu, kuwanikwa kwemvura, uye kuderedza kusanaya kwemvura nemafungu ekupisa. Muenzaniso weizvi unogona kuonekwa pakuti sei Kuchamhembe kweAfrica kwaigona kuita girinhi nekuda kwekushanduka kwemamiriro ekunze, izvo zvinoratidzawo kukanganisa pazvinomera.
Miti inokanganisawo mamiriro ekunze uye mamiriro ekunze nekusunungura chiutsi chemvura panguva yephotosynthesis. Mvura iyi iri mumhepo inoshandura kuyerera kwesimba pamusoro uye inokurudzira kuumbwa kwemakore, ayo anokonzera kunaya kwemvura. Nekuda kweizvozvo, zvinomera chinhu chakakosha pakuchengetedza nzira yakagadzikana yekunaya kwemvura. Izvi zvinogona kuonekwa mune sei marudzi akasiyana anogadzirisa kukuchinja kwemamiriro ekunze.
Pamusoro pezvo, makore anoita rimwe basa nekugadzirisa huwandu hwechiedza chezuva, kana kuti mwaranzi, inosvika paPasi. Izvi zvinokanganisa kuenzana kwesimba repasi, uye mune dzimwe nzvimbo, zvinogona kukonzera kunaya kwemvura, zvichikonzera kutenderera kwemvura munharaunda. Kunzwisisa chiitiko ichi kunoita kuti tiwedzere kukoshesa basa rinokosha rinoitwa nezvinomera muzvinhu zvipenyu uye mamiriro ekunze epasi rose.
Tsvakurudzo uye zvakawanikwa
Zvidzidzo zvenguva pfupi yapfuura, sezvakaitwa neNASA, zvakaongorora kuti mafambiro emvura anochinja sei kugoverwa kwezvinomera pasi rose. Chimwe chezvinhu zvinoshamisa zvakawanikwa ndezvokuti kunyange mumakore ane huwandu hwakafanana hwemvura, zvirimwa zvinopindura zvakasiyana zvichienderana nekuti mvura inonaya muzviitiko zvakanyanya, zvisingawanzoitiki, kana mukureruka, mvura zhinji inonaya. Izvi zvakakosha kuti tinzwisise kujairana nekushanduka kwemamiriro ekunze, uye kuti zvinomera zvingaita sei kwazviri.
Ongororo iyi yakavakirwa pamakumi maviri emakore ekuona setiraiti nemunda, kunobata matunhu akasiyana, kubva kuSiberia kusvika kumaodzanyemba kwePatagonia. Migumisiro inoratidza izvozvo 42% yenzvimbo dzakamera dzepasi dzinonzwa nekusiyana kwekunaya kwemvura zuva nezuva.. Mumakore ane mazuva mashoma ekunaya kwemvura asi kunaya kwakanyanya, zhinji dzenzvimbo idzi dzakaratidza kukura kuri nani. Zvisinei, mumasango anogara achinaya mvura nemasango, akadai semasango ane mashizha akatambanudzwa, mugumisiro wakapesana wakaonekwa, uchinyevera kuti nzvimbo idzi hadzigoni kushivirira nguva refu yokusanaya kwemvura. Ichi chiitiko chinoratidza sei Kuchinja kwemamiriro ekunze kunogona nzvimbo dzakasvibira iyo yaimbova yakaoma, nokudaro ichikanganisa zvinomera uye mamiriro okunze.
Kunzwisisa kuti kusiyana kwemaitiro ekunaya kwemvura kunokanganisa sei zvinomera zvakakosha, sezvo zvichisimbisa kukosha kwe kuchinja kwezuva nezuva kwemvura, iyo yakakosha sekunaya kwemvura yegore negore yekukura kwezvirimwa pasi rose. Ruzivo urwu runogona kuve nezvakakosha pakurima uye kutonga kwezviwanikwa zvemvura, kunyanya munyika umo shanduko yemamiriro ekunze iri kuunza mafambiro asingatarisirwe emvura.
Muchirevo che pesvedzero yezvinomera pamamiriro ekunze, zvakakosha kufunga kuti shanduko muvharo yezvinomera inogona kuchinja sei kutenderera kwemvura. Kuti tinzwisise zviri nani kukanganisa uku, tinogona kutarisa kuti sei Kuchinja kwemamiriro ekunze kunokanganisa kuvandudzwa kwemasango.
Miti, nekuburitsa mhute yemvura, haikonzere kunaya kwemvura yemuno chete, asiwo inoita basa rakakosha mukuita mamiriro ekunze enyika inozviratidza. Zvirimwa zvinodzivisa kunaya kwemvura nekunyorova, uye kupindira uku kunokanganisa mafambiro emvura, zvichigona kuzadza matsime emvura uye kupesvedzera kuzarazve kwenzizi nemadhamu ari pedyo. Muenzaniso wakajeka weizvi unoonekwa mukukosha kwe kushanduka kwemamiriro ekunze mumasango uye kukwanisa kwayo kupora kubva kumoto.
Kunze kwekuvharira, zvirimwa zvinopedzawo mvura kuburikidza evaporation uye kubuda. Kana mvura ikapinda muvhu, inochengeterwa munzvimbo dzine pore, zvichibatsira pakuwanikwa kwemvura yezvirimwa. Iyi nzira yakakosha kuchengetedza kuenzana kwemvura yezvipenyu uye, pakupedzisira, kune kugadzirwa kwezvekurima.
Kutenderera kwemvura kwakakosha kune hupenyu hwePasi, uye zvinomera zvinoshanda seimwe yeakanyanya vagadziri vechikamu ichi. Pasina zvinomera, kunaya kwemvura kwaizova kushoma zvikuru uye kuyerera kwaizowedzera, zvichiita kuti ivhu rikukure uye kurasikirwa nezvokudya zvinokosha.
Ukama huri pakati pezvinomera nekusanaya kwemvura
Ukama huri pakati pezvinomera nekusanaya kwemvura hwakaoma. Munzvimbo dzine zvinomera zvakaderedzwa kana zvisipo, kusanaya inowanzova yakaoma uye yakareba. Kurasika kwezvinomera kunoreva kuti mvura inonaya shoma inochengetwa muvhu, uye kufufutika kunowedzera, nokudaro kunowedzera kusanaya kwemvura. Izvi zvinokonzeresa kudzikiswa kwekuvharwa kwezvinomera, zvichigadzira kutenderera kwakashata uko zvinomera hazvigone kusimuka zvakanaka. The mudhorobha kupisa chitsuwa Uyu muenzaniso wekuti zvinomera zvinogona kudzikisira sei izvi mumaguta, uko kutonga kwemamiriro ekunze kwakakosha.
Ukuwo, munzvimbo dzine zvinomera zvakanaka, kuvapo kwezvinomera kunobatsira kuti mamiriro ekunze ave pakati nepakati, kuchengetedza mwando uye kuderedza tembiricha yakanyanyisa. Izvi zvinodaro nekuti zvinomera zvinopa mumvuri, zvinoganhurira mwaranzi yezuva, uye inochengeta mwando muvhu, izvo zvinobatsira kugadzira microclimates yakanaka. Sezvakaongororwa munyaya ye sango rinopfuta uye hukama hwayo nemamiriro ekunze, zvinomera zvinoshandawo semutongi akakosha.
Tsvakurudzo yakaratidza kuti kusimazve miti uye kuchengetedza zvinomera inogona kuva nzira dzinoshanda kuderedza migumisiro yekusanaya kwemvura. Kudyara masango kunowedzera kunaya kwemvura munharaunda, kunovandudza kunaka kwevhu uye kunobatsira kuchengetedza mvura, izvo zvinozokanganisa kuchinja kwemamiriro ekunze.
Mhedzisiro yekutema miti zvisina tsarukano
Kutemwa kwemasango uye kutema miti kusingadzoreki kunokanganisa mamiriro ekunze, izvo zviri kukurumidza kushanduka kwemamiriro ekunze uye kukanganisa kugona kwePasi kugadzirisa mvura. Kuderedzwa kwezvinomera kunokonzera kuwedzera albedo, zvinoreva kuti chiedza chezuva chakawanda chinoratidzwa pane kubatwa, zvichiita kuti tembiricha ikwire. Shanduko iyi inoratidzwawo munzira uye munzvimbo yavo yekugara.
Mukuwedzera, kurasikirwa kwemiti kunoderedza kupera uye, nokudaro, kuumbwa kwegore uye kunaya kwemvura. Izvi zvinogadzira mhinduro apo mamiriro ekunze anotonyanya kuoma uye kupisa, zvichikanganisa kusiyana-siyana kwezvipenyu, kurima, uye kuwanikwa kwemvura. Zvakakosha kushandisa maitiro ekuchengetedza masango anoramba aripo kuchengetedza zvinomera nokudaro kudzivirira mamiriro okunze epasi rose. Izvo zvakakoshawo kuti unzwisise sei kuchinja muGreenland inogona kukanganisa mamiriro ekunze epasi rose.
Mundima iyi, dzidzo uye kuziva Ndiwo akakosha mukusimudzira kuremekedza nekuchengetedza zvipenyu, kuve nechokwadi chekuti zvizvarwa zvinotevera zvinogona kunakidzwa nemhoteredzo ine hutano uye inoenderera.
Mamiriro ekunze uye zvinomera munzvimbo dzemaguta
Zvinomera zvomumaguta zvinoitawo basa rinokosha pakugadzirisa mamiriro okunze enzvimbo. Nzvimbo dzemumaguta, uko kongiri uye asphalt inotonga nzvimbo, inowanzosangana nechiitiko chinozivikanwa se mudhorobha kupisa chitsuwa, izvo zvinokonzera kupisa kwakanyanya kudarika munzvimbo dzakapoteredza kumaruwa. Kutungamirirwa kwechiitiko ichi kunogona kugadziriswa kuburikidza nematanho apo Miti inoita basa rinokosha.
Kuunza zvinomera mumaguta kunogona kubatsira kudzikisira mhedzisiro iyi nekupa mumvuri, kuderedza tembiricha yemhepo, uye kubatsira kumhando yemhepo. Kudyara miti nekugadzira nzvimbo dzakasvibirira hakusi kungovandudza microclimate, asiwo kunokurudzira zvipenyu zvakasiyana-siyana uye kunovandudza hutano uye hupenyu hwevagari vomuguta. Izvi zvine chekuita nekukosha kwe chengetedza hutano hwakanaka mukati memaguta, izvo zvinobatsira mukugarisa kwemhoteredzo yemaguta.
La kutarisira kwakasimba kwezvinomera zvemudhorobha inogona kubatsira zvakanyanya mukurwisa kushanduka kwemamiriro ekunze nekubatsira kuenzanisa kuburitsa kabhoni nekuvandudza kusimba kwemaguta kune zviitiko zvakanyanya zvemamiriro ekunze.
